Samoobrona dla Społeczeństwa

Samoobrona – ogół działań mających na celu obronę przed fizycznym atakiem napastnika.

Poza sensem potocznym, oznaczającym każdy sposób obrony, używa się tego terminu jako określenia sztuk walki (bez użycia broni lub używając przedmiotów użytku codziennego).

Wyspecjalizowane szkoły prowadzą kursy samoobrony, uczące zachowań umożliwiających odparcie ataku silniejszego napastnika. Coraz częściej w Polsce pojawiają się kursy samoobrony dla kobiet. Należy do nich jednak podchodzić z dużą ostrożnością (jak i do wszystkich krótkich kursów samoobrony). Nie jest bowiem możliwe szybkie opanowanie przez kogoś, kto nie miał nigdy do czynienia ze sportem, technik walki wręcz, zwłaszcza wobec ataku z zaskoczenia, przez liczniejszego, silniejszego i uzbrojonego przeciwnika. Dobrze poprowadzony kurs samoobrony przekazuje uczestnikom wiedzę na temat, jak unikać zagrożenia, jak zachować się w sytuacjach podwyższonego ryzyka, nie dopuścić do siebie paniki itp. Umiejętności walki wręcz nie grają tu najważniejszej roli, choć konieczne jest oswojenie adeptów z prostymi technikami.

Pojęcie to nie występuje w polskim systemie prawnym, w Kodeksie karnym znajdują się jedynie definicje obrony koniecznej i stanu wyższej konieczności, a w Kodeksie cywilnym istnieje instytucja samopomocy.

Według mojego rozumienia Naszego rozwoju szczególnie w dzisiejszych czasach dobie przemian, zatracania jak i  odchodzenia od najważniejszych wartości i coraz to większego braku poszanowania praw człowieka. Naprawdę warto już teraz przeanalizować czy jest konieczne i następnie wprowadzić samoobronę w system nauczania do szkół podstawowych, jako dodatkowe zajęcia wychowania fizycznego dla wszystkich dzieci poza wyjątkami dzieci i ich rodziców, które były by bardzo negatywnie ustosunkowane na taką formę zajęć wychowania fizycznego. Najlepszym i kompleksowym rozwiązaniem pod względem psychicznym jaki i fizycznym dla dzieci byłoby wprowadzić lekcje nauczania sztuki walki jako samoobrony Aikido lub Judo poniżej uzasadnię dlaczego akurat te sztuki spełniają wymagania które mogą pozwolić na treningi dla dzieci.

Aikido/Judo/Karate, dla dzieci i dorosłych,

Dzieci zajmują w społeczeństwie szczególną rolę. Są naszą przyszłością, dlatego tak ważne jest ich zdrowie i prawidłowy rozwój. Sztuki walki mają w tej dziedzinie dużo do zaoferowania.

O nauce samoobrony poprzez treningi:

Filozofia Aikido jest japońską defensywną sztuką walki  polegającą wyłącznie na obronie. Dzieci nie uczą się na zajęciach agresji i bicia, ale obrony przed takimi zachowaniami. W Aikido nie organizuje się zawodów, nie ma rywalizacji a co za tym idzie wskazywania, kto jest lepszy a kto gorszy. Jedyny sprawdzian umiejętności to egzamin na kolejny stopień (kyu). Egzaminy to nie sparing, walka na punkty, ale prezentacja swoich umiejętności.Zajęcia aikido są ukierunkowane w taki sposób, aby wspierać każdy aspekt rozwoju. Nie ważny jest wynik sportowy lecz radość z osiąganych nawet najmniejszych sukcesów i przełamywania fizycznych barier.

Filozofia Judo stworzona przez prof. dr Kano opiera się głównie na kilku zasadach:                         Czynić tak, aby było jak najbardziej efektywne współdziałanie ciała i umysłu.                                   Jū – Ustępować, aby zwyciężyć (inaczej: jeśli ktoś cię pcha, to go pociągnij; jeżeli cię ciągnie, to gopchnij).                                                                                                                         Seiryoku Zenyō – Maksimum skuteczności przy minimum wysiłku.                                                 Jita Kyōei – Przez czynienie dobra nawzajem do dobra ogółu.                                                        Doskonalić samego siebie.

Techniki judo podzielić można na trzy zasadnicze grupy: rzuty (nage-waza), chwyty (katame-waza) oraz uderzenia (atemi-waza). Z tym, że w judo sportowym nauczane są tylko dwie pierwsze grupy.                                                                                                                                      NAGE-WAZA – technika rzutów stosowana wówczas, gdy przeciwnik traci równowagę lub jest z niej wytrącony. Rzut wykonywany jest przeważnie przez zastawienie drogi (po której dąży przeciwnik aby uzyskać równowagę) nogą, biodrami, stopą itd. tak, aby przez dalsze wychylenie rękami doprowadzić go do upadku na plecy. W grupie tej występują również kontrataki oraz połączenia dwu- lub więcej pojedynczych rzutów – tzw. kombinacje. Przejścia do drugiej dużej grupy elementów techniki – sprowadzenia do walki w parterze (hikomi-no-kata) – to specyficzny, odrębny dział techniki.

KATAME-WAZA – dosłownie: technika obezwładnień – dzieli się na trzy podgrupy: trzymania (Osae-Komi Waza), dźwignie (Kansetsu Waza) i duszenia (Shime Waza). Trzymania polegają na utrzymaniu przeciwnika na plecach na macie tak, aby można było całkowicie kontrolować jego ruchy. Za utrzymanie przeciwnika w ten sposób przez 20 sekund otrzymuje się punkt (ippon) i wygrywa walkę. Dźwignie – w walce sportowej dozwolone jest stosowanie dźwigni (tj. wyłamywania i wykręcania) jedynie na staw łokciowy. Doprowadzenie do sytuacji, która w samoobronie pozwoliłaby na unieszkodliwienie przeciwnika, daje wygraną w walce sportowej. Duszenia to nacisk krawędzią przedramienia lub kołnierzem judogi na krtań lub tętnicę szyjną.

ATEMI-WAZA - techniki uderzeń i kopnięć. Rzadko nauczane, gdyż europejski związek judo nie uznaje tej grupy. Uczone tylko w judo tradycyjnym, judo sportowe skupia się tylko na NAGE-WAZA i KATAME-WAZA. Również wykorzystywane w Jiu-Jitsu.

Aikido oraz Judo powinno kojarzyć się głownie z samoobroną, i to byłoby słuszne, ponieważ jest to kompletna sztuka walki przeznaczona do konieczności samoobrony. Podstawową zaletą aikido jest jednak nie tylko umiejętność obrony i walki, ale możliwość stopniowego opanowywania emocji i lęków związanych z agresją lub fizycznym atakiem. Co więcej systematyczny trening kształtuje właściwą do sytuacji reakcję i pewność siebie popartą umiejętnościami obronnymi. Wymienione sztuki walki w inteligentny sposób kładzie nacisk na moralny i psychologiczny wymiar działań, oraz na odpowiedzialność za zdrowie i życie drugiego człowieka w całym procesie treningu i walki.

Wysiłek na Aikido podobnie i Judo w znacznej większości oparty jest o przemiany tlenowe, co wywołuje pozytywne zmiany w układzie oddechowym, krążenia, a także wpływa na redukcję tkanki tłuszczowej. Trening prowadzony jest tak, aby angażować równomiernie wszystkie grupy mięśniowe, co z czasem skutkuje poprawą postawy ciała, a także w wielu przypadkach zapobiega i przeciwdziała wadom postawy. W czasie zajęć występuje ogromna różnorodność ćwiczeń poprawiających wszystkie zdolności motoryczne (wytrzymałość, siłę, gibkość, koordynację, zwinność, szybkość i skoczność).

Zalet płynących z podjęcia treningu sztuk walki z kierunkiem na rozumienie samoobrony jest wiele, poniżej przedstawię tylko niektóre z nich:

-Aikido/Judo/Karate, może ćwiczyć każdy. Nie istnieje bariera wiekowa.

-mogą uprawiać wszyscy: kobiety i mężczyźni, dzieci i dorośli oraz osoby starsze;

-sztuka walki jako samoobrona uczy wytrwałości i koncentracji, sprzyja rozładowaniu stresów i napięć mięśniowych;                           

-wycisza umysł, uczy pokory oraz eliminuje agresje;

-trening korzystnie wpływa na organizm człowieka (układ kostny, mięśniowy, oddychania, krążenia, nerwowy i narządy wewnętrzne);

-zaspokojenie potrzeby ruchu, co wiąże się z osiągnięciem przyjemności i zadowolenia z wysiłku fizycznego;

-harmonijnie rozwija ciało oraz przeciwdziała i koryguje wady postawy;

-przyśpiesza proces dojrzewania psychicznego w odniesieniu do jakiej kolwiek przemocy;

-rozwija takie cechy charakteru jak: uprzejmość, skromność, poczucie honoru, wytrwałości, cierpliwości i sprawiedliwości;

-wszechstronnie rozwija osobowość;

-wpływa na kształtowanie obrazu własnej osoby;

-poprzez kształtowanie samooceny i samoanalizy, stanowi podstawę samowychowania i samodoskonalenia;

-umożliwia osiągnięcie dobrych wyników w innych dyscyplinach sportowych;

umiejętność samoobrony;

-uprawianie w formie rekreacji ruchowej;

-wczesny wiek rozpoczynania ćwiczeń;

-można ćwiczyć indywidualnie bądź grupowo;

-grupa ćwiczebna nie musi być jednorodna, tak pod względem fizycznym, jak i

wiekowym;

-trening wykształca pozytywne postawy wobec kultury fizycznej;

-zapobiega chorobom cywilizacyjnym;

-przeciwdziała patologiom społecznym;

-mała urazowość podczas ćwiczeń;

-ćwiczenie rozwija w sposób szczególny gibkość;

-uprawianie aikido nie wymaga dużych nakładów finansowych;

-powoduje szybką adaptację fizyczną i psychiczną do różnych warunków zewnętrznych.

-systematyczne ćwiczenia zapobiegają i eliminują wady postawy (poprzez ćwiczenia w parterze, na czworaka);

-rozwija w sposób szczególny sprawność fizyczną ogólną, w tym zwinność,

szybkość, wytrzymałość i gibkość.

Jak wyglądają zajęcia dla dzieci?

Trening Aikido dla dzieci zasadniczo różni się od zajęć dla dorosłych. W sztukach walki wymagana jest dyscyplina, cisza, którą przerywają tylko odgłosy wykonywanych ćwiczeń i głos instruktora. Taka forma zajęć dla dzieci jest nieatrakcyjna a dokładniej nudna. Dlatego wszędzie gdzie to tylko możliwe w procesie nauczania, podczas  ćwiczeń rozgrzewających i uzupełniających staramy się użyć formy „zabawowej”.

Zajęcia dla dzieci rozpoczynają się w sposób tradycyjny –ukłonem w pozycji siedzącej. Potem rozgrzewka dostosowana do charakteru wykonywanych na treningu ćwiczeń. Następnie nauka poruszania się na macie (obroty i sposoby przemieszczania ciała). Ćwiczenia te mają na celu wyrobienie nawyku odpowiedniego poruszania się podczas wykonywania technik Aikido. Kolejny  ważny element aikido - nauka padów, prowadzona jest wyłącznie na macie. Nauka bezpiecznego padania (przewrotów, przewracania się) to bardzo praktyczna umiejętność w życiu dziecka. Pady ćwiczone są na każdym treningu niezależnie od wieku i stopnia zaawansowania. Nauka ta umożliwia bezkolizyjne wychodzenie z zastosowanych przez partnera technik.

Techniki Aikido i Judo – program dla dzieci pozbawiony jest niebezpiecznych elementów, które mogłyby niekorzystnie wpłynąć na ich dalszy rozwój fizyczny( niebezpieczne rzuty czy bolesne dźwignie). Całość treningu przeplatana jest ćwiczeniami wyrabiającymi  czujność, zwinność, szybkość, spostrzegawczość i dokładność ruchów. A wszystko to w formie gier i zabaw grupowych. Pozwala to zaspokoić naturalny temperament dziecka i skierować go do budowy i kształtowania prawidłowych odruchów przydatnych w nauce Aikido i w życiu codziennym.

Należy zdać sobie sprawę z tego, że nie wszyscy będą akceptowali tę formę aktywności, ale jest to jedna z alternatywnych propozycji dla osób o wzmożonych potrzebach aktywności fizycznej; jako sposób na życie, forma spędzenia czasu wolnego, a przede wszystkim sposób na zdobycie wysokiej sprawności fizycznej, zgrabnej sylwetki i ukształtowania pewnych bardzo ważnych cech charakteru, tak bardzo potrzebnych dzisiaj w wielu sytuacjach, jakich nastręcza życie.

Życzę dobrze przemyślanych decyzji.

Serdecznie Pozdrawiam.

Bogdan Hałucha.